* TURKiYE CUMHURiYETi' ndeki ZAMAN iCiNDEKi PARA ve DOViZ KURLARI *
*** OSMANLI & TURKIYE *** Ekonomi VE Paramiz NEREDEN---NEREYE...?
|
|
| TÜRKİYE CUMHURİYETİ 'nde ZAMAN İÇİNDEKİ PARA ve DÖVİZ KURLARI | |||||||
| TÜRKİYE CUMHURİYET DÖNEMİNDE BAZI PARA İFADELERİ ve OLAYLARI ( 1923 - 2001 ) | |||||||
| 1 | YIL -1922 | 5-KURUŞ | PEYAM-I SABAH GAZETESİ PİYASAYA ÇIKTI. GAZETENİN ÇIKIŞ İLANINDA "FİYATI -5 KURUŞ | ||||
| MUTLAKA OKUYUNUZ.! LAHANA VE ŞALGAMDAN UCUZ" DİYE YAZILDI. (Hürriyet-01.12.2001) | |||||||
| 2 | YIL -1922-1923 | LOZAN KONFERANSI | KURTULUŞ (İstiklal) SAVAŞI SONUCUNDA, İSVİÇRE' NİN LOZAN KENTİNDE YAPILAN | ||||
| ve TÜRKİYE BORCU | TÜRKİYE CUMHURİYETİ VE AVRUPALI DEVLETLER ARASINDAKİ ANLAŞMA KONFERAN- | ||||||
| SINDA, AVRUPALILARIN YENİ GENÇ TÜRKİYE DEVLETİ ÖNÜNE KOYDUĞU OSMANLI | |||||||
| DEVLETİNDEN KALAN BORÇ FATURASI ÇOK AĞIRDI. | |||||||
| AVRUPALI BORÇ ALACAKLILARININ TÜRKİYE CUMHURİYETİ HÜKÜMETİNDEN TALEP | |||||||
| ETMİŞ OLDUĞU RAKAMLAR ŞÖYLEYDİ...(TÜRKİYE OSMANLININ DEVAMIDIR) KABULÜ İLE : | |||||||
| 129.384.910-LİRA / Altın | TOPLAM OSMANLI DEVLETİ BORCU OLARAK HESAPLANAN | ||||||
| 43.128.303-LİRA / Altın | BU BORCUN ( 1/3) ' ünü ESKİ OSMANLI HÜKÜMETLERİNE AİT | ||||||
| 86.256.607-LİRA / Altın | BU BORCUN ( 2/3) ' ünü TÜRKİYE CUMHURİYETİ DEVLETİNE AİT | ||||||
| OLDUĞU ŞEKLİNDEYDİ. | |||||||
| 3 | YIL-1924 | 2-MİLYON LİRA (TL) | TÜRKİYE CUMHURİYETİ' NİN CUMHURBAŞKANI MUSTAFA KEMAL ATATÜRK , KURULAN | ||||
| İLK TÜRKİYE CUMHURİYETİ HÜKÜMETİNİN BAŞVEKİLİ (Başbakanı) İSE İSMET İNÖNÜ | |||||||
| OLMUŞTUR. İLK HÜKÜMETİN ÖNDE GELEN İŞLERİNDEN BİR TANESİDE (T.B.M.M) | |||||||
| TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİNE MÜRACAAT EDEREK, (2.000.000.-TL) İKİ MİLYON | |||||||
| LİRAYA KADAR PİYASAYA BOZUK PARA SÜREBİLME YETKİSİNİ MECLİSDEN ALDI. | |||||||
| 4 | YIL-1924 | OSMANLI BANKASI | (T.C.) HÜKÜMETİ , OSMANLI BANKASININ İMTİYAZ SÜRESİNİN UZATILMASI KONUSUNUN | ||||
| BAZI ŞARTLAR DAHİLİNDE (YIL-1925) SENESİNDEN (YIL-1935) SENESİNE ON YIL İLAVE | |||||||
| EDEREK UZATTI... | |||||||
| 5 | YIL-1925 | 5-MİLYON LİRA (TL) | (T.C.) İLK HÜKÜMETİ , (YIL-1924) SENESİNDE (T.B.M.M.) ' DEN ALDIĞI PİYASAYA SÜRDÜĞÜ | ||||
| İKİ MİLYONLUK BOZUK PARA MİKTARI YETKİSİNİ, ESKİMİŞ TÜM BOZUK PARALARIN | |||||||
| YENİLENMESİ AMACIYLA (5.000.000-TL) BEŞ MİLYON LİRA LİMİTİNE YÜKSELTEREK, | |||||||
| TEKRAR (T.B.M.M.) ' DEN YETKİ ALDI. | |||||||
| 6 | YIL-1927 | İLK (T.C.) BANKNOTLARI | OSMANLI DEVLETİ DÖNEMİNDE "DÜYUN-U UMUMİYE" İDARESİNCE ÇIKARILAN BANKNOT | ||||
| KAĞIT PARALARIN YERİNİ ALMAK ÜZERE TÜRKİYE CUMHURİYETİ DEVLETİNİN İLK | |||||||
| RESMİ BANKNOT PARALARI AVRUPA' DA ( İngiktere' de ) BASTIRILIP, PİYASAYA SÜRÜLDÜ. | |||||||
| TÜRKİYE CUMHURİYETİ 'nde ZAMAN İÇİNDEKİ PARA ve DÖVİZ KURLARI | |||||||
| TÜRKİYE CUMHURİYET DÖNEMİNDE BAZI PARA İFADELERİ ve OLAYLARI ( 1923 - 2001 ) | |||||||
| 8 | YIL-1929 | EKONOMİK DÜNYA KRİZİ | DÜNYADA EKONOMİK KRİZİN BAŞLAMASI VE BÜYÜMESİ NEDENİ İLE TÜRKİYE CUMHU- | ||||
| RİYETİ HÜKÜMETİ (YIL-1928) SENESİNDE PARİS' DE ANLAŞMIŞ OLDUĞU BÜTÜN | |||||||
| BORÇLARININ ÖDENMESİNİ TEHİR (Geç Ödeme) ETTİ. | |||||||
| DÜNYADA ÇIKAN BU EKONOMİK KRİZ TÜRKİYE' DE DE PANİĞE NEDEN OLDU. (TL) | |||||||
| TÜRK LİRASI HIZLA DEĞER KAYBETMEYE BAŞLADI. TÜRKİYE CUMHURİYETİ HÜKÜMETİ | |||||||
| (TL) TÜRK LİRASININ DIŞ DEĞERİNİ KORUMAK AMACI İLE SIKI ÖNLEMLER ALDI. | |||||||
| DÖVİZ SPEKÜLASYONUNU VE DÖVİZ ÜZERİNDEN AVANS VERME İŞLEMLERİNİ YASAK- | |||||||
| LADI. DOĞRUDAN VEYA DOLAYLI DÖVİZ ALIM VE SATIMINA KISITLAMALAR , YASAKLAR | |||||||
| KONDU. ÖRNEĞİN, CEBİNDE (1-$) BİR DOLAR BULUNDURAN TÜRKİYE CUMHURİYETİ | |||||||
| VATANDAŞI, DÖVİZ KAÇAKCISI DURUMUNA DÜŞÜYOR VE CEZASI (1) BİR YIL HAPİSDEN | |||||||
| BAŞLAYARAK, CEZAEVİNE TEVKİF (Suç üstü) EDİLP, GÖNDERİLİYORDU. TABİ BU DURUM | |||||||
| KARABORSA PİYASASINI CANLANDIRDI. ÇOK KİMSELER BU İŞTEN DOLAYI HAKSIZ | |||||||
| KAZANÇLAR ELDE ETTİ. | |||||||
| 9 | YIL-1930 | OSMANLI BORÇLARININ | (YIL-1928) TARİHİNDE PARİS' DE OSMANLI BORÇ ALACAKLILARI İLE TÜRKİYE CUMHURİ - | ||||
| (T.C.) TARAFINDAN | YETİ HÜKÜMETİ ARASINDA YAPILAN TOPLANTIDAN SONRA , SON OLARAK GÖRÜŞÜLEN | ||||||
| ÖDENMESİ... | TOPLANTIDA, AVRUPALILARIN TÜRKİYE' NİN ANCAK ( 8.000.000-) ALTIN LİRA BORÇLANMA | ||||||
| ESASINI KABUL EDEREK, BU PARANINDA YILDA ( 700.000-) ALTIN LİRA OLARAK 50-SENE- | |||||||
| DE TÜRKİYE CUMHURİYETİ DEVLETİ TARAFINDAN ÖDENMESİNE KARAR VERİLMİŞTİR. | |||||||
| BU ÖDEMELER BAŞBAKAN TURGUT ÖZAL (**) ANAP-2 İKTİDARI DÖNEMİNDE (YIL-1988) | |||||||
| SON TAKSİT İDE ÖDENEREK ,TAKRİBEN BU BORÇLARIN ANAPARA VE FAİZLERİ İLE BİR - | |||||||
| LİKTE TÜRKİYE CUMHURİYETİ DEVLETİNE MALİYET FATURASI ( 35.000.000-) ALTIN LİRA | |||||||
| EŞDEĞERİNE TEKABÜL ETMİŞ OLDU. | |||||||
| 10 | YIL-1930 | T.C.MERKEZ BANKASI | (11/HAZİRAN/1930) TARİHİNDE (1715) SAYILI KANUN İLE (15.000.000-TL) SERMAYE İLE KURU- | ||||
| YIL-1931 | LUP, (3/EKİM/1931) TARİHİNDE ANKARA' DA FAALİYETE GEÇTİ, BÖYLELİKLE TÜRK PARASINI | ||||||
| KORUMA KANUNU' DA YÜRÜRLÜĞE (T.C.M.B) ' (Merkez Bankasın) ' CA SOKULDU. | |||||||
| TÜRKİYE CUMHURİYETİ 'nde ZAMAN İÇİNDEKİ PARA ve DÖVİZ KURLARI | |||||||
| TÜRKİYE CUMHURİYET DÖNEMİNDE BAZI PARA İFADELERİ ve OLAYLARI ( 1923 - 2001 ) | |||||||
| 11 | YIL-1946 | (T.C.) İLK DEVALÜASYON | ( 7 / EYLÜL /1946 ) TARİHİNDE TÜRKİYE CUMHURİYETİ HÜKÜMETLERİNDEN - (C.H.P.) | ||||
| (Cumhuriyet Halk Partisi) İKTİDARI VE HÜKÜMET BAŞKANI (Başbakan) Recep PEKER | |||||||
| DÖNEMİNDE , ( 1-$) AMERİKAN DOLARI' NIN = 1,31-TL' DAN 2,80-TL' NA DEĞERİ ARTIRILDI. | |||||||
| TÜRK LİRASI DEVALÜE (Değeri düşürüldü) EDİLDİ. DEVALÜASYON ORANI (% - 114) İDİ. | |||||||
| 12 | YIL-1958 | (T.C.) BÜYÜK DEVALÜASYON | ( 4 / AĞUSTOS /1958 ) TARİHİNDE TÜRKİYE CUMHURİYETİ HÜKÜMETLERİNDEN - ( D.P.) | ||||
| (Demokrat Parti) İKTİDARI VE HÜKÜMET BAŞKANI (Başbakan) Adnan MENDERES | |||||||
| DÖNEMİNDE , ( 1-$) AMERİKAN DOLARI' NIN = 2,80-TL' DAN 9,00-TL' NA DEĞERİ ARTIRILDI. | |||||||
| TÜRK LİRASI DEVALÜE (Değeri düşürüldü) EDİLDİ. DEVALÜASYON ORANI (% - 221) İDİ. | |||||||
| 13 | YIL-1970 | (T.C.) 3.cü DEVALÜASYON | ( 9 / AĞUSTOS /1970 ) TARİHİNDE TÜRKİYE CUMHURİYETİ HÜKÜMETLERİNDEN - ( A.P.) | ||||
| (Adalet Partisi) İKTİDARI VE HÜKÜMET BAŞKANI (Başbakan) Süleyman DEMİREL | |||||||
| DÖNEMİNDE , ( 1-$) AMERİKAN DOLARI' NIN = 9,00-TL' DAN 14,94-TL' NA DEĞERİ ARTIRILDI. | |||||||
| TÜRK LİRASI DEVALÜE (Değeri düşürüldü) EDİLDİ. DEVALÜASYON ORANI (% - 66 ) İDİ. | |||||||
| 14 | YIL-1975 | KOALİSYONLAR VE KRİZLER | ( 1975-1979 )YAKLAŞIK 5 YILDA TÜRKİYE CUMHURİYETİ HÜKÜMETLERİ KOALİSYONLARLA | ||||
| YIL-1979 | İDARE EDİLDİ. HÜKÜMET BAŞKANLARI :Süleyman DEMİREL (M.C.) ve Bülent ECEVİT (C.H.P.) | ||||||
| DÖNEMİNDE , ( 1-$) AMERİKAN DOLARI' NIN = 15,30-TL' DAN 35,70-TL' NA DEĞERİ ARTIRILDI. | |||||||
| TÜRK LİRASI DEVALÜE (Değeri düşürüldü) EDİLDİ. TOPLAM DEVALÜASYON ORANI (% -133 ) İDİ. | |||||||
| 15 | YIL-1980 | 24/ OCAK - KARARLARI | ( 24 / OCAK /1980 ) TARİHİNDE TÜRKİYE CUMHURİYETİ HÜKÜMETLERİNDEN -( A.P.) AZINLIK | ||||
| (Adalet Partisi) HÜKÜMETİ VE HÜKÜMET BAŞKANI (Başbakan) Süleyman DEMİREL | |||||||
| DÖNEMİNDE , ( 1-$) AMERİKAN DOLARI' NIN = 35,70-TL' DAN 47,00-TL' NA DEĞERİ ARTIRILDI. | |||||||
| TÜRK LİRASI DEVALÜE (Değeri düşürüldü) EDİLDİ. DEVALÜASYON ORANI (% - 32 ) İDİ. | |||||||
| 16 | YIL-1983 | SERBEST PİYASA DÖNEMİ | (12 / EYLÜL /1980 ) ASKERİ İDARE DÖNEMİNDEN SONRA YAPILAN İLK SEÇİMLERDE | ||||
| ( KASIM / 1983 ) (*) ANAP (Anavatan Partisi) TEK BAŞINA İKTİDARA GELDİ. HÜKÜMET BAŞKA- | |||||||
| NI Turgut ÖZAL SERBEST PİYASA EKONOMİSİNE GEÇTİ. ARTIK DÖVİZ KURLARINI SER- | |||||||
| BEST PİYASA BELİRLEMEYE BAŞLADI... | |||||||
| 17 | YIL-1930 | T.C.MERKEZ BANKASI | ( T.C.M.B.) TÜRKİYE CUMHURİYETİ MERKEZ BANKASININ, KURULDUĞUNDAN BUGÜNE | ||||
| YIL-2001 | KADAR ÇIKAN ÖNEMLİ KANUNLARI ŞUNLARDIR. | ||||||
| 1 | (YIL-1930) TARİHİ : 11 / HAZİRAN / 1930 | NO : 1715 - KANUN | |||||
| 2 | (YIL-1970) TARİHİ : 14 / OCAK / 1970 | NO : 1211 - KANUN | |||||
| 3 | (YIL-2001) TARİHİ : 25 / NİSAN / 2001 | NO : 4651 - KANUN | |||||
| MERKEZ BANKASININ TÜRKİYE' NİN PARA POLİTİKASININ BELİRLENMESİNDE VE UYGU- | |||||||
| LAMASINDA TEK YETKİLİ VE SORUMLU KURULUŞ OLDUĞU HÜKME BAĞLANMIŞTIR. | |||||||
| OSMANLI DÖNEMİ MEŞHUR ATASÖZLERİ : | ||||
| *** | Ak AKÇE kara gün içindir... | *** | ||
| *** | SAKLA SAMANI GELİR ZAMANI ... | *** | ||
| *** | DAMLAYA DAMLAYA GÖL OLUR.... | *** | ||
|
|
*****
Başa Dön
*****